Działanie sprzęgła w samochodzie ma zapewnić możliwość przeniesienia napędu wytwarzanego przez silnik do skrzyni biegów. Odpowiada on za rozłączenie oraz sprzęganie wału korbowego silnika z elementami układu napędowego. Wykorzystywanie właściwego modelu sprzęgła ma z tego powodu bardzo duże znaczenie.
Za co odpowiada sprzęgło?
Do najważniejszych zadań sprzęgieł w samochodach można zaliczyć oprócz przenoszenia momentu obrotowego silnika do skrzyni biegów między innymi:
– umożliwienie płynnego ruszania z miejsca, gdzie ograniczone są szarpnięcia,
– ochrona układów napędowych przed występowaniem nadmiernych przeciążeń,
– redukowanie drgań występujących w układach napędowych.
Sprzęgło w samochodach pozwala na płynne zatrzymywanie pojazdu, co ma duże znaczenie z punktu widzenia komfortu jazdy. Taki proces odbywa się poprzez rozłączenie sprzęgła, co przekłada się na to, że silnik zaczyna prawidłowo pracować chociaż jego praca odbywa się w bardzo niskich prędkościach obrotowych.
Jakie są rodzaje sprzęgieł?
Poszczególne sprzęgła do skrzyń biegów to odmienna budowa sprzęgła. Do głównych rodzajów sprzęgieł, które wykorzystywane są w samochodach zaliczyć można te montowane w manualnych skrzyniach biegów. Do innych rodzajów sprzęgieł można zaliczyć mechanizmy, które wykorzystywane są w przekładniach automatycznych, półautomatycznych oraz bezstopniowe. Stosując podstawową klasyfikację sprzęgła można podzielić je na takie grupy, jak cierne, elektromagnetyczne oraz hydrokinetyczne. Są to sprzęgła główne, które występują w praktycznie wszystkich pojazdach samochodowych. Stosowane są w różnych mechanizmach pojazdów, a także pełnić mogą bardzo różne funkcje. Jednak w samochodach znaleźć można również takie typy sprzęgieł jak jednokierunkowe, kołowe, podatne, zębate. Oczywiście wszystko zależy od typu czy modelu samochodu.
Sprzęgło cierne
W samochodach, gdzie stosowane są sprzęgła cierne mogą być wykorzystywane odmienne konstrukcje. Podzielić można takie sprzęgła między innymi ze względu na kształt elementów trących. Wówczas można wyróżnić między innymi sprzęgła tarczowe, stożkowe oraz bębnowe. Tarczowe sprzęgła mogą występować w postaci zarówno wielotarczowych modeli, jak też jedno oraz dwutarczowych. Różnicą między tymi modelami sprzęgieł ciernych jest to, że wielotarczowe działają najczęściej z wykorzystaniem oleju.
Innym podziałem sprzęgieł cierniowych może być to jak wybierana jest siła nacisku. Przy takim podziale można mówić o modelach mechanicznych, ośrodkowych oraz półśrodkowych, elektrycznych, hydraulicznych czy pneumatycznych.
Sprzęgła elektromagnetyczne
Sprzęgła elektromagnetyczne działają w taki sposób, że napęd jest przekazywany poprzez oddziaływanie pola magnetycznego na elektromagnesy. Podobieństwo do cierniowych sprzęgieł obejmuje sterowanie. W tym względzie są one sterowane przez kierującego poprzez pedał sprzęgła. W ten sposób można wyróżnić dwa typy takich sprzęgieł, czyli sprzęgła z zaciskanymi tarczami oraz sprzęgła proszkowe. Różnica między tymi typami sprzęgieł elektromagnetycznych dotyczy tego, że w tych z zaciskanymi tarczami uzwojenie magnesu umieszcza się w kole zamachowym, gdy w wersjach proszkowych stosowane są różne rozwiązania konstrukcyjne. Zależy to od wersji, gdzie wymienić można te tarczowe oraz bębnowe.
Sprzęgła hydrokinetyczne
Działanie sprzęgieł hydrokinetycznych opierają się na przenoszeniu napędu poprzez krążenie cieczy, która znajduje się w obiegu zamkniętym. Wykorzystywane są do tego różne rodzaje cieczy, jak olej, woda czy emulsja. W przypadku tej ostatniej niezbędne jest wykorzystywanie ruchu obracających się wirników, które wywierają napór na sprzęgło, co pozwala na jego pracę. Sprzęgła hydrokinetyczne nie mają skomplikowanej budowy. Występuje w niej jedynie kilka elementów konstrukcyjnych. Wymienić można tutaj między innymi ten służący do poruszania cieczą wirnika, który nazywany jest pompą. Do takiego elementu przyczepione są proste łopatki, które są rozłożone w sposób promieniowy. Prosty wirnik, który nazywany jest turbiną jest natomiast umieszczany w wałku sprzęgłowym w skrzyni biegów.
